Bijbels Optiek
  • Home
  • Israël
    • Israël - Actueel >
      • Israël actueel - 6 december 2019
      • Israël actueel - 4 december 2019
      • Israël actueel - 3 december 2019
      • Israël actueel - 2 december 2019
      • Israël actueel - 2 december 2019
      • Israël actueel - 29 november 2019
      • Israël actueel - 28 november 2019
      • Israël actueel - 27 november 2019
      • Israël actueel - 26 november 2019
      • Israël actueel - 25 november 2019
      • Israël actueel - 20 november 2019
      • Israël actueel - 19 november 2019
      • Israël actueel - 18 november 2019
      • Israël actueel extra - 15 november 2019
      • Israël actueel - 15 november 2019
      • Irans aanval op Israël kwestie van tijd
      • Israël actueel - 14 november 2019
      • Israël actueel - 13 november 2019
      • Israël actueel - 12 november 2019
      • Israël actueel - 11 november 2019
      • Israël actueel - 8 november 2019
      • De komende vuurzee in het Midden-Oosten - 7 november 2019
      • Israël actueel - 7 november 2019
      • Israël actueel - 6 november 2019
      • Israël actueel - 5 november 2019
      • Israël actueel - 1 november 2019
      • Israël actueel - 31 oktober 2019
      • Israël actueel - 30 oktober 2019
      • Israël actueel - 29 oktober 2019
      • Israël actueel - 28 oktober 2019
      • Israël actueel - 25 oktober 2019
      • Israël actueel- 24 oktober 2019
      • Israël actueel - 23 oktober 2019
      • Israël actueel - 22 oktober 2019
      • Israël actueel - 21 oktober 2019
      • Israël actueel - 18 oktober 2019
      • Israël actueel - 17 ktober 2019
      • Israël actueel - 16 oktober 2019
      • Israël actueel - 15 oktober 2019
      • Israël actueel - 14 oktober 2019
      • Israël actueel - 11 oktober 2019
      • Israël actueel - 10 oktober 2019
      • Israël actueel - 9 oktober 2019
      • Israël actueel - 8 oktober 2019
      • Israël actueel - 7 oktober 2019
      • Israël actueel - 4 oktober 2019
      • Israël actueel - 3 oktober 2019
      • Israël actueel - 1 oktober 2019
      • Israël actueel - 30 september 2019
      • Israël actueel - 29 september 2019
      • Israël actueel - 28 september 2019
      • Israël actueel - 26 september 2019
      • Israël actueel - 24 september 2019
      • Israël actueel - 23 september 2019
      • Israë actueel - 20 september 2019
      • Israël actueel - 19 september 2019
      • Israël actueel - 18 september 2019
      • Israël actueel - 18 september 2019
      • Israël actueel - 18 september 2019
      • Israël actueel - 17 september 2019
      • Israël actueel - 16 september 2019
      • Israël vandaag - 15 september 2019
      • Israël actueek - 13 september 2019
      • Israël actueel - 12 september 2019
      • Israël actueel - 11 september 2019
      • Israël actueel - 10 september 2019
      • Israël actueel - 9 september 2019
      • Israël actueel - 6 september 2019
      • Israël actueel - 5 september 2019
      • Israël actueel - 31 juli 2019
      • Israël actueel - 30 juli 2019
      • Israël actueel - 23 juli 2019
      • Israël actueel - 22 juli 2019
      • Israël actueel - 3 juli 2019
      • Israël actueel - 2 juli 2019
      • Israël actueel - 1 juli 2019
      • Israël actueel - 28 juni 2019
      • Israël actueel - 27 juni 2019
      • Israël actueel - 26 juni 2019
      • Israël actueel - 25 juni 2019
      • Israël actueel - 24 juni 2019
      • Israël actueel - 21 juni 2019
      • Israël actueel - 20 juni 2019
      • Israël actueel - 19 juni 2019
      • Israël actueel - 18 juni 2019
      • Israël actueel - 17 juni 2019
      • Israël actueel - 14 juni 2019
      • Israël actueel - 13 juni 2019
      • Israël actueel - 12 juni 2019
      • Israël actueel - 11 juni 2019
      • Israël actueel - 7 juni 2019
      • Israël actueel - 6 juni 2019
      • Israël actueel - 5 juni 2019
      • Israël actueel - 4 juni 2019
      • Israël actueel - 2 juni 2019
      • Israël actueel - 3 juni 2019
      • Israël actueel - 1 juni 2019
      • Israël actueel - 30 mei 2019
      • Israël actueel - 28 mei 2019
      • Israël actueel - 27 mei 2019
      • Israël actueel - 27 mei 2019
      • Israël actueel - 22 mei 2019
      • Israël actueel - 21 mei 2019
      • Israël actueel - 20 mei 2019
      • Israël actueel - 20 mei 2019
      • Israël actueel - 16 mei 2019
      • Israël actueel - 15 mei 2019
      • Israël vandaag actueel - 13 mei 2019
      • Israël actueel - 10 mei 2019
      • Israël actueel - 9 mei 2019
      • Israël actueel extra - 8 mei 2019
      • Israël actueel - 8 mei 2019
      • Israël actueel - 7 mei 2019
      • Israël actueel - 6 mei 2019
      • Israël actueel - 3 mei 2019
      • Israël actueel extra - 3 mei 2019
      • Israël actueel - 2 mei 2019
      • Israël actueel - 1 mei 2019
      • Israël actueel - 30 april 2019
      • Israël actueel - 29 april 2019
      • Israël actueel - 27 april 2019
      • Israël actueel - 25 april 2019
      • Israël actueel - 24 april 2019
      • Israël actueel - 23 april 2019
      • Israël actueel - 22 april 2019
      • Israël actueel - 19 april 2019
      • Israël actueel extra - 18 april 2019
      • Israël actueel - 18 april 2019
      • Israël actueel - 17 april 2019
      • Israël actueel - 16 april 2019
      • Israël actueel - 15 april 2019
      • Israël actueel - 12 april 2019
      • Israël actueel - 11 april 2019
      • Israël actueel - 10 april 2019
      • Israël actueel - 9 april 2019
      • Israël actueel - 8 april 2019
      • Israël actueel - 5 april 2019
      • Israël actueel - 4 april 2019
      • Israël actueel - 3 april 2019
      • Israël actueel - 2 april 2019
      • Israël actueel - 1 april 2019
      • Israël actueel - 30 maart 2019
      • Israël actueel - 29 maart 2019
      • Israël actueel - 28 maart 2019
      • Israël actueel - 27 maart 2019
      • Israël actueel - 26 maart 2019
      • Israël actueel - 25 maart 2019
      • Israël actueel - 22 maart 2019
      • Israël actueel - 21 maart 2019
      • Israël actueel - 20 maart 2019
      • Israël actueel - 19 maart 2019
      • Israël actueel - 18 maart 2019
      • Israël actueel - 15 maart 2019
      • Israël actueel - 14 maart 2019
      • Israël actueel - 13 maart 2019
      • Israël actueel - 12 maart 2019
      • Israël actueel - 11 maart 2019
      • Israël actueel - 9 maart 2019
      • Israël actueel - 8 maart 2019
      • Israël actueel - 6 maart 2019
      • Israël actueel - 5 maart 2019
      • Israël actueel - 4 maart 2019
      • Israël actueel extra - 2 maart 2019
      • Israël actueel - 1 maart 2019
      • Israël actueel - 28 februari 2019
      • Israël actueel - 27 februari 2019
      • Israël actueel extra - 26 februari 2019
      • Israël actueel - 26 februari 2019
      • Israël actueel - 25 februari 2019
      • Israël actueel - 22 februari 2019
      • Israël actueel - 21 februari 2019
      • Israël actueel - 20 februari 2019
      • Israël actueel extra 2 - 19 februari 2019
      • Israël actueel extra 1 - 19 februari 2019
      • Israël actueel - 19 februari 2019
      • Israël actueel - 18 februari 2019
      • Israël actueel extra - 15 februari 2019
      • Israël actueel - 15 februari 2019
      • Israël actueel - 14 februari 2019
    • Israël actueel - archief >
      • Israël actueel - mei 2015 >
        • Israël actueel - 17 mei 2015
        • Israël actueel - 20 mei 2015
        • Israël actueel - 22 mei 2015
        • Israël actueel - 25 mei 2015
        • Israël actueel - 31 mei 2015
      • Israel actueel - juli 2015 >
        • Israël actueel - 2 juli 2015
        • Israël actueel - 4 juli 2015
        • Israël actueel - 8 juli 2015
        • Israël actueel - 11 juli 2015
        • Israël actueel - anno nu 2015
        • Israël actueel - 13 juli 2015
        • Israël actueel - 14 juli 2015
        • Israël actueel - 21 juli 2015
        • Israël actueel - 24 juli 2015
        • Israël actueel - 25 juli 2015
        • Israël actueel - 27 juli 2015
      • Israël actueel- oktober 2015 >
        • Israël actueel - 1 oktober 2015
        • Israël actueel - 2 oktober 2015Nieuwe pagina
        • Israël actueel - 3 oktober 2015Nieuwe pagina
        • Israël actueel - 6 oktober 2015
        • Israël actueel - 7 oktober 2015
        • Israël actueel - 10 maart 2018
        • Israël actueel - 8 oktober 2015
        • Israël actueel - 9 oktober 2015
        • Israël actueel - 11 oktober 2015
        • Israël actueel - 12 oktober 2015
        • Israël actueel - 13 oktober 2015
        • Israël actueel - 16 oktober 2015
        • Israël actueel - 19 oktober 2015
        • Israël actueel - 20 oktober 2015
        • Israël actueel - 22 oktober 2015
        • Israël actueel - 25 oktober 2015
        • Israël actueel - 27 oktober 2015
        • Israël actueel - 29 oktober 2015
        • Israël actueel - 30 oktober 2015
      • Israël actueel - november 2015 >
        • Israël actueel - 2 november 2015
        • Israël actueel - 4 november 2015
        • Israël actueel - 6 november 2015
        • Israël actueel - 9 november 2015
        • Israël actueel - 11 november 2015
        • Israël actueel - 12 januari 2016
        • Israël actueel - 13 november 2015
        • Israël actueel - 15 november 2015
        • Israël actueel - 17 november 2015
        • Israël actueel - 20 november 2015
        • Israël actueel - 23 november 2015
        • Israël actueel - 25 november 2015
        • Israël actueel - 27 november 2015
        • Israël actueel - 30 november 2015
      • Israël actueel - december 2015 >
        • Israël actueel - 2 december 2015
        • Israël actueel - 5 december 2015
        • Israël actueel - 7 december 2015
        • Israël actueel - 9 december 2015
        • Israël actueel - 11 december 2015
        • Israël actueel - 13 december 2015
        • Israël actueel - 15 december 2015
        • Israël actueel - 18 december 2015
        • Israël actueel - 20 december 2015
        • Israël actueel - 23 december 2015
        • Israël actueel - 24 december 2015.
        • Israël actueel - 26 december 2015
        • Israël actueel - 28 december 2015
        • Israël actueel - 30 december 2015
        • Israël actueel - 31 december 2015
      • Israël actueel - januari 2016 >
        • Israël actueel - 2 januari 2016
        • Israël actueel - 4 januari 2016
        • Israël actueel - 6 januari 2016
        • Israël actueel - 8 januari 2016
        • Israël actueel - 10 januari 2016
        • Israël actueel - 15 januari 2016.
        • Israël actueel - 17 januari 2016
        • Israël actueel - 19 januari 2016
        • Israël actueel - 21 januari 2016
        • Israël actueel - 23 januari 2016
        • Israël actueel - 25 januari 2016
        • Israël actueel - 27 januari 2016
        • Israël actueel - 28 januari 2016
        • Israël actueel - 30 januari 2016
      • Israël actueel - februari 2016 >
        • Israël actueel - 1 februari 2016
        • Israël actueel - 3 februari 2016
        • Israël actueel - 6 februari 2016
        • Israël actueel - 8 februari 2016
        • Israël actueel - 10 februari 2016
        • Israël actueel - 12 februari 2016
        • Israël actueel - 14 februari 2016
        • Israël actueel - 16 februari 2016
        • Israël actueel - 18 februari 2016
        • Israël actueel - 21 februari 2016
        • Israël actueel - 24 februari 2016
        • Israël actueel - 26 februari 2016
        • Israël actueel - 29 februari 2016
      • Israël actueel - maart 2016 >
        • Israël actueel - 2 maart 2016
        • Israël actueel - 3 maart 2016
        • Israël actueel - 5 maart 2016
        • Israël actueel - 9 maart 2016
        • Israël actueel - 11 maart 2016
        • Israël actueel - 13 maart 2016
        • Israël actueel - 15 maart 2016
        • Israël actueel - 18 maart 2016
        • Israël actueel - 20 maart 2016
        • Israël actueel - 22 maart 2016
        • Israël actueel - 24 maart 2016
        • Israël actueel - 26 maart 2016
        • Israël actueel - 28 maart 2016
        • Israël actueel - 30 maart 2016
      • Israël actueel - april 2016 >
        • Israël actueel - 5 april 2016
        • Israël actueel - 7 april 2016
        • Israël actueel - 9 april 2016
        • Israël actueel - 11 april 2016
        • Israël actueel - 13 april 2016
        • Israël actueel - 15 april 2016
        • Israël actueel - 17 april 2016
        • Israël actueel - 24 april 2016
        • Israël actueel - 26 april 2016
        • Israël actueel - 28 april 2016
      • Israël actueel - mei 2016 >
        • Israël actueel - 3 mei 2016
        • Israël actueel - 7 mei 2016
        • Israël actueel - 9 mei 2016
        • Israël actueel - 12 mei 2016
        • Israël actueel - 15 mei 2016
        • Israël actueel - 17 mei 2016
        • Israël actueel - 19 mei 2016
        • Israël actueel - 21 mei 2016
        • Israël actueel - 23 mei 2016
        • Israël actueel - 25 mei 2016
        • Israël actueel - 27 mei 2016
        • Israël actueel - 30 mei 2016
      • Israël actueel - juni 2016 >
        • Israël actueel - 2 juni 2016
        • Israël actueel - 4 juni 2016
        • Israël actueel - 7 juni 2016
        • Israël actueel - 8 juni 2016
        • Israël actueel - 11 juni 2016
        • Israël actueel - 13 juni 2016
        • Israël actueel - 30 juni 2016
        • Israël actueel - 18 juni 2016
        • Israël actueel - 21 juni 2016
        • Israël actueel - 23 juni 2016
        • Israël actueel - 28 juni 2016
        • Israël actueel - 30 juni 2016
      • Israël actueel - aug. 2016 >
        • Israël actueel - 3 augustus 2016
        • Israël actueel - 5 augustus 2016
        • Israël actueel - 7 augustus 2016
        • Israël actueel - 15 augustus 2016
        • Israël actueel - 9 augustus 2016
        • Israël actueel - 17 augustus 2016
        • Israël actueel - 19 augustus 2016
        • Israël actueel - 21 augustus 2016
        • Israël actueel - 5 oktober 2015Nieuwe pagina
        • Israël actueel - 23 augustus 2016
        • Israël actueel - 25 augustus 2016
        • Israël actueel - 27 augustus 2016
        • Israël actueel - 30 augustus 2016
      • Israël actueel - september 2016 >
        • Israël actueel - 6 september 2016
        • Israël actueel - 8 september 2016
        • Israël actueel - 11 september 2016
        • Israël actueel - 13 september 2016
        • Israël actueel - 16 september 2016
        • Israël actueel - 18 september 2016
        • Israël actueel - 20 september 2016
        • Israël actueel - 22 september 2016
        • Israël actueel - 25 september 2016
        • Israël actueel - 27 september 2016
        • Israël actueel - 29 september 2016
      • Israël actueel - oktober 2016 >
        • Israël actueel - 2 oktober 2016
        • Israël actueel - 4 september 2016
        • Israël actueel - 5 oktober 2016
        • Israël actueel - 10 oktober 2016
        • Israël actueel - 12 oktober 2016
        • Israël actueel - 15 oktober 2016
        • Israël actueel - 17 oktober 2016
        • Israël actueel - 19 oktober 2016
      • Israël actueel - november 2016 >
        • Israël actueel - 2 november 2016
        • Israël actueel - 4 tot 9 november 2016
        • Israël actueel - 9 tot 12 november 2016
        • Israël actueel - 15 november 2016
        • Israël actueel - 18 november 2016
        • Israël actueel - 25 november 2016
        • Israël actueel - 28 november 2016
        • Israël actueel - 29 november 2016
      • Israël actueel - december 2016 >
        • Israël actueel - 12 december 2016
        • Israël actueel - 15 december 2016
        • Israël actueel - 17 december 2016
        • Israël actueel - 19 december 2016
        • Israël actueel - 25 december 2016
        • Israël actueel - 21 december 2016
        • Israël actueel - 27 december 2016
        • Israël actueel - 28 december 2016
        • Israël actueel - 29 december 2016
        • Israël actueel - 31 december 2016
      • Israël actueel - januari 2017 >
        • Israël actueel - 2 januari 2017
        • Israël actueel - 8 januari 2017
        • Israël actueel - 9 januari 2017
        • Israël actueel - 9 januari 2018
        • Israël actueel - 12 januari 2017
        • Israël actueel - 16 januari 2017
        • Israël actueel - 23 februari 2017
        • Israël actueel - 22 februari 2017
        • Israël actueel - 10 januari 2018
        • Israël actueel - 11 januari 2018
        • Israël actueel - 10 en 11 januari 2018
        • Israël actueel - 12 januari 2018
        • Israël actueel - 15 januari 2018
        • Israël actueel - 17 januari 2018
        • Israël actueel - 18 januari 2018
      • Israël actueel - december 2017 >
        • Israël actueel - 21 december 2017
        • Israël actueel - 22 december 2017
        • Israël actueel - 25 december 2017
        • Israël actueel - 26 december 2017
        • Israël actueel - 27 december 2017
        • Israël actueel - 28 december 2017
        • Israël actueel - 29 december 2017
      • Israël actueel - januari 2018 >
        • Israël actueel - 1 januari 2018
        • Israël actueel - 2 januari 2018
        • Israël actueel - 3 januari 2018
        • Israël actueel - 4 januari 2018
        • Israël actueel - 5 januari 2018
        • Israël actueel - 8 januari 2018
        • Israël actueel - 19 januari 2018
        • Israël actueel - 22 januari 2018
        • Israël actueel - 23 januari 2018
        • Israël actueel - 24 januari 2018
        • Israël actueel - 25 januari 2018
        • Israël actueel - 26 januari 2018
        • Israël actueel - 29 januari 2018
        • Israël actueel - 30 januari 2018
        • Israël actueel - 30/31 januari 2018 - Zeldzame bloedmaan
        • Israël actueel - 31 januari 2018
      • Israël actueel - februari 2018 >
        • Israël actueel - 1 februari 2018
        • Israë actueel - 1 februari 2018 - bezorgdheid over Joods erfgoed
        • Israël actueel - 2 februari 2018
        • Israël actueel - 2 februari 2018 extra
        • Israël actueel - 3 februari 2018
        • Israël actueel - 5 februari 2018
        • Israël actueel - 5 februari 2018 extra
        • Israël vandaag - 6 februari 2018
        • Israël actueel - 6 februari 2018 extra (Lodz)
        • Israël actueel - 7 februari 2018
        • Israël actueel - 8 februari 2018
        • Israël actueel - 9 februari 2018
        • Israël actueel - 12 februari 2018 extra
        • Israël actueel - 12 februari 2018
        • Israël actueel - 13 februari 2018
        • Israël actueel - 13 februari 2018 extra: Klimaatverandering is zegen, geen vloek
        • Israël actueel - 14 februari 2018
        • Israël actueel - 15 februari 2018
        • Israël actueel - 17 februari 2018
        • Israël actueel extra - 16 februari 2018 – Joden en Arabieren samen. Waarom niet?
        • Israël actueel - 19 februari 2018
        • Israël actueel - 20 februari 2018
        • Israël actueel - 20 februari 2018 extra - Hoe Israël erg dicht bij een oorlog met Iran kwam en meer
        • Israël actueel - 21 februari 2018
        • Israël actueel - 21 februari 2018 extra
        • Israël actueel - 22 februari 2018
        • Israël actueel - 22 februari 2018 extra - Voorbode van ernstiger problemen.
        • Israël actueel - 23 februari 2018
        • Israel actueel – 24 februari 2018
        • Israël actueel extra - 25 februari 2018
        • Israël actueel - 26 februari 2018
        • Israël actueel - 27 februari 2018
        • Israël actueel - 28 februari 2018
      • Israël actueel - maart 2018 >
        • Israël actueel - 1 maart 2018
        • Israël actueel - 2 maart 2018
        • Israël actueel extra - 5 maart 2018
        • Israël actueel - 5 maart 2018
        • Israël actueel - 6 maart 2018
        • Israël actueel extra - 6 maart 2018
        • Israël actueel - 7 maart 2018
        • Israël actueel extra - 7 maart 2018
        • Israël actueel - 8 maart 2018
        • Israël actueel extra - 8 maart 2018
        • Israël actueel - 12 en 13 maart 2018
        • Israël actueel - 14, 15 en 16 maart 2018
        • Israël actueel - 19 maart 2018
        • Israël actueel - 20 tot 23 maart 2018
        • Israël actueel extra - 26 maart 2018
        • Israël actueel - 26 maart 2018
        • Israël actueel - 27 maart 2018
        • Israël actueel - 28 maart 2018
        • Israël actueel - 29 maart 2018
      • Israël actueel - april 2018 >
        • Israël actueel - 2 april 2018
        • Israël actueel - 3 april 2018
        • Israël actueel - 4 april 2018
        • Israël actueel extra - 4 april 2018
        • Israël actueel - 5 april 2018
        • Israël actueel - 6 april 2018
        • Israël actueel - 9 april 2018
        • Israël actueel - 10 april 2018
        • Israël actueel extra - 10 april 2018
        • Israël actueel - 14 april 2018
        • Israël actueel - 16 april 2018
        • Israël actueel - 17 april 2018
        • Israël actueel - 19 april 2018
        • Israël actueel - 20 april 2018
        • Israël actueel - 23 april 2018
        • Israël actueel - 24 april 2018
        • Israël actueel - 25 april 2018
        • Israël actueel - 26 april 2018
        • Israël actueel - 27 april 2018
        • Israël actueel - 30 april 2018
        • Israël actueel extra - 30 april 2018
      • Israël actueel - mei 2018 >
        • Israël actueel - 1 mei 2018
        • Israël actueel - 2 mei 2018
        • Israël actueel - 4 mei 2018
        • Israël actueel - 7 mei 2018
        • Israël actueel - 8 mei 2018
        • Israël actueel extra - 8 mei 2018
        • Israël actueel - 9 mei 2018
        • Israël actueel - 10 mei 2018
        • Israël actueel - 11 mei 2018
        • Israël actueel - 14 mei 2018
        • Israël actueel - 15 mei 2018
        • Israël actueel - 16 mei 2018
        • Israël actueel - 17 mei 2018
        • Israël actueel - 18 mei 2018
        • Israël actueel - 22 mei 2018
        • Israël actueel - 23 mei 2018
        • Israël actueel - 24 mei 2018
        • Israël actueel - 25 mei 2018
        • Israël actueel - 29 mei 2018
        • Israël actueel - 30 mei 2018
        • Israël actueel - 31 mei 2018
      • Israël actueel - juni 2018 >
        • Israël actueel - 1 juni 2018
        • Israël actueel - 4 juni 2018
        • Israël actueel - 5 juni 2018
        • Israël actueel - 6 juni 2018
        • Israël actueel - 7 juni 2018
        • Israël actueel - 12 juni 2018
        • Israël actueel - 14 juni 2018
        • Israël actueel - 15 juni 2018
        • Israël actueel - 18 juni 2018
        • Israël actueel - 19 juni 2018
        • Israël actueel - 20 juni 2018
        • Israël actueel - 21 juni 2018
        • Israël actueel - 22 juni 2018
        • Israël actueel - 26 en 27 juni 2018
        • Israël actueel - 28 en 29 juni 2018
      • Israël actueel - juli 2018 >
        • Israël actueel - 2 juli 2018
        • Israël actueel - 3 juli 2018
        • Israël actueel - 4 juli 2018
        • Israël actueel - 5 juli 2018
        • Israël actueel - 6 juli 2018
        • Israël actueel - 10 juli 2018
        • Israël actueel - 11 juli 2018
        • Israël actueel - 12 juli 2018
        • Actualiteit nu - 12 juli 2018
        • Israël actueel - 13 juli 2018
        • Israël actueel - 16 juli 2018
        • Israël actueel - 17 juli 2018
        • Israël actueel - 19 juli 2018
        • Israël actueel - 27 juli 2018
        • Israël actueel - 30 juli 2018
      • Israël actueel - augustus 2018 >
        • Israël actueel - 10 augustus 2018
        • Israël actueel - 14 augustus 2018
        • Israël actueel - 15 augustus 2018
        • Israël actueel - 16 augustus 2018
        • Israël actueel - 17 agustus 2018
        • Israël actueel - 23 augustus 2018
        • Israël actueel - 24 augustus 2018
        • Israël actueel - 27 augustus 2018
      • Israël actueel - september 2018 >
        • Israël actueel - 5 september 2018
      • Israël actueel - oktober 2018 >
        • Israël actueel - 3 oktober 2018
        • Israël actueel - 5 oktober 2018
        • Israël actueel extra - 8 oktober 2018
        • Israël actueel - 8 oktober 2018
        • Israël actueel - 9 oktober 2018
        • Israël actueel - 10 oktober 2018
        • Israël actueel - 11 oktober 2018
        • Israël actueel - 16 oktober 2018
      • Israël actueel - januari 2019 >
        • Israël actueel - 17 januari 2019
        • Israël actueel - 18 januari 2019
        • Israël actueel - 21 januari 2019
        • Israël actueel - 22 januari 2019
        • Israël actueel - 23 januari 2019
        • Israël actueel - 24 januari 2019
        • Israël actueel - 25 januari 2019
        • Israël actueel extra - 25 januari 2019
        • Israël actueel extra - 26 januari 2019
        • Israël actueel extra - 28 januari 2019
        • Israël actueel - 29 januari 2019
        • Israël actueel extra - 29 januari 2019
        • Israël actueel - 30 januari 2019
        • Israël actueel - 31 januari 2019
      • Israël vandaag - februari 2019 >
        • Israël actueel extra - 1 februari 2019
        • Israël actueel - 1 februari 2019
        • Israël actueel - 4 februari 2019
        • Israël actueel - 5 februari 2019
        • Israël actueel - 6 februari 2019
        • Israël actueel - 8 februari 2019
        • Israël actueel - 11 februari 2019
        • Israël actueel - 12 februari 2019
        • Israël actueel - 13 februari 2019
    • Israël artikelen >
      • Israël - Gods keuze voor een volk >
        • Zonder Israël geen wereldpolitiek
        • Kort overzicht van Israëls geschiedenis
        • De vijgenboom
        • Gods wereldoplossing via de Messias van Israel
        • De wereldleiders kiezen andere oplossingen
      • De betekenis heeft Rosh Chodesh (nieuwe maan). >
        • Oriëntering
        • De indeling van de dag
        • De indeling van de week
        • De indeling van de maand
        • De indeling van het jaar
        • Rosh Chodesh - toekomstverwachting.
      • Het Chanoekafeest - feest van de inwijding
      • Gods glorie keert terug in het vernieuwde Pinksterfeest.
      • De keuze tussen Pesach, Pasen of "The Passion"?
      • Jezus Christus keert terug op de sabbat van 10 Nisan
      • De vermoedelijke leeftijd van het heelal en de schepping.
      • De Gemeente en Israël
      • Eén in Christus, zowel de Jood als de Griek
      • De vier bloedmanen: speculatie of bijzonderheid
      • Het Paasoffer >
        • Ons paaslam Jezus Christus
        • Feiten en vragen
        • Bein ha'arbayim
        • Het gevaar van traditie
        • Bijbelse definitie van 'avond'.
        • Kwart miljoen offerschapen?
        • Het thuisoffer van Pesachlammeren
      • Zionisme - korte voorgeschiedenis >
        • Zionisme en haar ontstaan
        • Zionisme en antisemtisme
        • Religieus zionisme en modern zionisme
        • Uitgroei zionisme tot moderne beweging
        • Het huidige zionisme racistisch??
  • Eindtijd
    • Eindtijd profaan >
      • Klimaatwaarschuwing - het is kwart over twaalf (video door Peter Cruijff kllimaatanalist)
      • Op 1 oktober 2019 lazen we in de media dat de boeren van Nederland in opstand komen tegen het linksgroen-liberale beleid van de overheid.
      • God gaat onverstoorbaar verder Zijn nieuwe schepping te vormen
      • God is bezig Zijn schepping te vergroenen. Lees hoe!
      • Opnieuw klimaathysterie deel 1 - 18 maart 2019
      • Klimaathysterie , wereldwijd wordt er gemanipuleerd, ook U komt aan de beurt
      • Opnieuw klimaathysterie anno oktober 2018
      • Moslimterreur West-Europa anno 24 juni 2018 - Duitse moeder slaat alarm
      • Eindtijd - 6 februari 2018 orgaandonaties van levende donoren
      • Europa wordt wakker!!!
      • De schaamteloze zelfverrijking door de EU en het 'Geheim van het leven'
      • Iraans terreurbewind in paniek om onlusten.
      • De Groene elite zet in 2018 volgende stap naar afbraak welvaart gewone man
      • Moslims en moslima's bekeren zich tot het christelijk geloof
      • Tirannie enkel te verslaan door volharding, zelfopoffering en medemenselijkheid
      • Het milieu, de nieuwe godsdienst: Inleiding >
        • Deel 13: Milieu, de nieuwe godsdienst : Het afbreken van stukken ijs van Antarctica wordt veroorzaakt door een gigantische geothermische hittebron in de aarde.
        • Deel 12: Milieu, de nieuwe godsdienst : het terugtrekken uit de klimaatakkoorden van Parijs uit 2015 is overwinning voor de gewone man
        • Deel 11: Milieu, de nieuwe godsdienst: De maatschappelijke chaos haalt de terreur van de milieulobby in.
        • Deel 10: Milieu, de nieuwe godsdienst: Buitenaardse rampen veranderen klimaat, wereldwijde hongersnood dreigt door moreel en politiek verval van het Westen.
        • Deel 9: Milieu, de nieuwe godsdienst: Groene stroom en immigratie slecht voor milieu, zorgt in Westen voor chaos en hongersnood.
        • Deel 8: Milieu, de nieuwe godsdienst: Mens kan door ‘groene energie’ de natuur niet bedwingen, maar brengt gemiddeld gezin tot “de bedelstaf”.
        • Deel: 7 Milieu, de nieuwe godsdienst: Poolomkering aarde reeds in gang gezet, noorder- en zuiderlicht verlichten in toekomst de gehele aarde
        • Deel 6: Milieu, de nieuwe godsdienst: Omschakeling op ‘groene ernergie’ is “economisch krankzinnig”
        • Deel 5: Milieu, de nieuwe godsdienst: "Zonnestormen" en aardbevingen veranderen het klimaat op aarde, menselijke invloed is nihil
        • Deel 4: Het milieu, de nieuwe godsdienst: Criminele beïnvloeding van natuur en politiek
        • Deel 3: Het milieu, de nieuwe godsdienst: Magnetisch veld aarde verandert, Groenland smelt sneller door warmere Golfstroom
        • deel 2: Het milieu, de nieuwe godsdienst: De dictatuur van de eco-fanitici
        • Deel 1: Het milieu, de nieuwe godsdienst: De chaos door groene energie
      • De catastrofale gevolgen van een Elektromagnetische (EMP) aanval
      • Dreigende burgeroorlog tussen islam en Europese bevolking
      • Global warming en CO2 toename worden misbruikt voor globalistische massamisleiding
      • De erfenis van Barack Hussein Obama of anders gezegd: moest de God van de Bijbel uitgebannen worden? (bijgewerkt)
      • De wereldwijde moord op de ongeboren foetus
      • Wijzigingen in het klimaat in de eindtijd.
      • De uitstoot van CO2 als politieke massamisleiding.
      • Einde vrijheid van meningsuiting in West-Europa
      • Neemt de islam de macht in Europa over en worden christenen vervolgd?
      • Georganiseerde misdaadbendes heers(t)en in Europa dl 1
      • Georganiseerde moslimbendes nemen de macht over dl 2
      • De Duitse burgeroorlog begon tijdens de Nieuwjaarsnacht van 2016
      • Moslims plegen duizenden misdaden (zgn. incidenten) in de EU
      • De derde jihad: door massa emigratie gaat de welvaart van Europa te gronde
      • Islam betekent chaos en burgeroorlog in Europa.
      • Europa onder het moslimkalifaat tot de komst van Jezus Christus
      • Moslimterreur in de wereld oorzaak van (kind)slavernij en (miljoenen)verminking meisjes
      • Duizenden jihadstrijders in Nederland, overheid biedt joodse minderheid geen bescherming
      • Islamgeloof betekent levenslange angst
      • West-Europa onder de jihad?
      • De strijd van Israël tegen Hamas - een gevecht tegen het pure kwaad.
      • NaziDuitsland herleeft in de Europese Unie
      • Wanneer ontploft 'de bom' af in het Midden-Oosten?
      • Omgekeerd racisme tegen blanken anno nu
      • Europeanen in opstand tegen dictatuur vanuit de EU in Brussel
      • Aardbevingen treffen Fukushima in Japan opnieuw, nucleaire straling zal de hele aard teisteren.
      • Het einde van Syrië, het begin van de derde wereldoorlog?
      • De Moslim Broederschap: terreur, verkrachting, chaos en burgeroorlog (ook in Europa?)
      • Bij kernoorlog Iran Israël zullen miljoenen doden vallen
      • Islam in Europa betekent terreur en dood.
      • Bepaalt aardolie de toekomst van onze planeet?
      • Een verdeeld Europa wordt erger dan Irak en Syrië
    • Eindtijd profetisch >
      • De hamer valt - oktober 2019
      • Tekenen aan de hemel - oktober 2019
      • Turkse minister van Defensie twitter over geplande veroveringen Midden-Oosten
      • De islamitisch antichristelijke mahdi (Erdogan?) wordt in de Bijbel het Beest genoemd
      • De Shinar richtlijn - de verandering van menselijk DNA
      • De weg van Turkije naar een islamitisch sultanaat in de eindtijd.
      • In de eindtijd zullen uitbarstingen van vulkanen het oppervlak van de aarde totaal veranderen.
      • De laatste stuiptrekking van de islam
      • De bouw van de voorspelde Derde Tempel op de Tempelberg dl. 3
      • De internationale statusquo van de Tempelberg dl. 2
      • De Tempelberg van Jeruzalem als centrum van de wereldpolitiek (dl. 1: geschiedenis)
      • De zending van Donald Trump
      • Aardbevingsactiviteit in en rondom Israël
      • Olie- en gasvondsten bij Israël in de Middellandse Zee - een profetisch teken
      • De terugkeer van de Nephilim
      • De opname van de gemeente is nabij
      • Derde wereldoorlog komt eraan
      • De herleving van het Turkse kalifaat en de Bijbel: toekomstige chaos en burgeroorlog in Europa?
      • De greep naar de macht door de Valse Profeet
      • Een oude profetie van 800 jaar over Iran en Saoedi-Arabië komt uit
      • Wereldwijde mysterieuze trompetgeluiden: wat kan hun betekenis zijn?
      • De machten (koningen) van de opgang der zon (Openbaring 16: 12)
      • Geloofsbelijdenis christendom en islam lijken identiek (lees!)
      • Het einde van het land Saoedi-Arabië
      • De invloed van Griekenland in de eindtijd
      • Het ebolavirus, een signaal uit de hel (bijgewerkt tot 15 okt. 2014)
      • Vaccins met cellen van geaborteerde foetussen oorzaak autisme en leukemie bij jonge kinderen
      • Toenemende chaos in Europa
      • Het horrorscenario van ISIS, begin van het antichristelijke wereldrijk
      • Mekka zal worden vernietigd bij stichting islamitische kalifaat
      • De antichrist is reeds onder ons, hij zal zich spoedig vertonen!!
      • Rusland en China zijn van plan de VS en de EU definitief uit te schakelen. Is Oekraïne de aanleiding? (bijgewerkt tot 15 april 2014)
      • Obama sluit als president van de VS grenzen voor christelijke asielzoekers
      • De pausen van Rome, hun rol en macht in de eindtijd (bijgewerkt tot 26 maart 2014)
      • Christenen worden wereldwijd uitgeroeid door de islam, treft dit ook Europa?
      • Opnieuw Jodenhaat in Europa, herhaalde Holocaust?
      • Zonnestormen vernietigen elektrische- en communicatiesystemen en veroorzaken politieke chaos op aarde (bijgewerkt tot 12 nov. 2013)
      • Vallen in de geest heeft hindoeïstische oorsprong.
      • Het Bijbelse teken aan hand of voorhoofd, niet kunnen kopen en verkopen.
      • Damascus onder Gods oordeel
      • Westerse politiek werkt mee aan op terugkeer naar heidens islamitisch Midden-Oosten.
      • Het moderne Westerse christendom heeft een eigen God geschapen
      • Egypte - ondergang maar ook toekomst
      • Verdwijning van alle geld, waarom?
      • De oorlog van Gog en Magog tegen Israël en het Loofhuttenfeest
      • Maakt Rusland deel uit van de aanvalsmacht naar Israël? Gog en Magog?
      • Massale verdwijning van deel wereldbevolking.
      • Het Bijbelse oordeel en de wederopstanding van Babylonië
      • De voorspellingen van de Bijbelse profeten
      • De actuele rol van Israël in onze tijd.
      • Het duizendjarig vrederijk, de volmaakte wereldorde van God.
      • De islam zaait dood en verderf in de eindtijd.
      • De strijd om de wereldmacht in de eindtijd.
      • Technische kennis schept rijke elite als bovenlaag
      • 200 miljoen Chinese soldaten staan klaar om naar Israël te gaan
  • Bijbel
    • Woorden en begrippenlijst in Bijbels perspectief.
    • Wat moslims en moslima's niet weten van het christelijk geloof
    • De opname van de Kerk (of Gemeente van Jezus Christus) is noodzakelijk
    • Jeruzalem, hoofdstad in het millennium voor eeuwig
    • De Bijbelse Melchizedek, wie is hij?
    • Jezus Christus, de profetische vervulling van het Oude Testament
    • De Bijbel over 'buitenaardse verschijnselen'
    • De wegvoering van de christelijke gemeente.
    • Het doel van de Bijbel als boek
    • Het gebed zoals de Bijbel leert
    • Wat is Gods aandeel in ons vrucht dragen en wat doen we zelf
    • Hoe worden we behouden??
    • Gods kracht
    • Het gebed, een machtsmiddel
    • Bijbelse waarheden >
      • Hoeveel bent u waard?
      • Werpt uw bekommernis op de Heer.
      • De Heer is onze Rechter.
      • De Godheid van Christus.
      • De HERE zal erin voorzien.
      • Hoe kunnen wij de waarheid kennen?
      • Mogen wij bij de zonde blijven?
      • Is er geen hoop?
      • Pas op voor honden!
      • Roept Hem aan.
      • Wat geloofden de eerste christenen?
      • Wat is kostbaar voor u?
      • Wat is kostbaar voor u?
      • Wat verlangt God dat ik doe?
      • Wat vraagt God van ons?
      • Welke schoonheid ziet u in uw spiegel?
      • Zij waren aan het geloof gehoorzaam
      • Zoekt de dingen die boven zijn
    • Mattheüs 24 in onze tijd >
      • Mattheüs 24: 1-14
      • Mattheüs 24: 15-21
      • Mattheüs 24: 23-31
      • Mattheüs 24 : 32-41
      • Mattheüs 24 : 42-51
    • De vier ruiters uit de Apocalyps van Johannes (Openb. 6) >
      • De ruiter op het witte paard en zijn schijnvrede
      • De ruiter op het rossig paard, de vrede is weg op aarde.
      • De ruiter op het zwarte paard, wereldwijde honger.
      • De ruiter op het vale paard: wereldwijde epidemieën, zelfmoordaanslagen, vervolging, abortus, enz.
    • Jezus Christus is uw enige behoud >
      • Christenen zijn niet modern, maar wereldvreemd?
      • Jezus Christus stond letterlijk op uit de dood?
      • Is een christen beperkt in zijn vrijheid?
      • Alleen zwakke mensen geloven in God.
      • Jezus was niet alleen voorbeeldig als mens
    • De Bijbel over spreken in tongen en talen >
      • volgens Marcus 16
      • volgens Handelingen 2 en 10
      • volgens Handelingen 19 en 1 Corinthe 12
      • volgens 1 Corinthe 13 en 14
  • Studies
    • Bilderberg, deel van een nieuwe wereldorde >
      • Voorwaarden voor nieuwe wereldorde
      • Het einde van de menselijke geschiedenis betekent totale wereldverandering
      • Het begin van het eindspel, het komt erop aan
      • Beïnvloeding en manipulatie
      • De ruimte als oorlogsgebied
      • Controle overal
      • De Bilderberggroep en haar rol in de nieuwe wereldorde
    • Grote of kleine doop >
      • Voorwoord en inleiding
      • Meningen over de doop >
        • Volwassen doop of kinderdoop
      • Geschiedenis van de doopleer in de dogmatiek >
        • In de tijd van het Oude en Nieuwe testament (de evangeliën)
        • In het Nieuwe testament (de brieven van Paulus: de eerste gemeenten)
        • De ontwikkelingen van de doopleer in de Rooms-katholieke kerk
        • De ontwikkeling van de doop tijdens en de eeuwen na de Reformatie
        • De belijdenisgeschriften >
          • De formulieren van eenheid (van enigheid)
          • De Nederlandse Geloofsbelijdenis
          • De belijdenis van het geloof van de Nederlandse kerken
          • Artikel 34: De heilige doop
          • De Heidelbergse Catechismus
      • De kinderdoop expliciet >
        • De kinderdoop in discussie
        • De grond van de kinderdoop
        • De voornaamste bezwaren tegen de kinderdoop
        • Karl Barth en de (kinder)doop
      • De practisering van de doop >
        • Het Joodse doopritueel
        • De praktijk van de vroege kerk tot nu toe
      • De doop in onze tijd. >
        • Bijbels denken en eigentijds denken
        • Wat betekent: in Christus gedoopt
        • Gods verbond met ons en zijn komende Rijk
        • De doop als horizontaal gegeven in gemeente en gezin
        • De doop als plaatsbekledend leven
        • De doop als zichtbare hulp van teken en zegel
        • Meerdere mogelijkheden van christelijke doop
        • Doop en pastoraat
        • Formulier van enkelingen-doop van kinderen
      • Noten bij de doop
      • Narede
    • De antichrist: ontwikkeling tot "de mens zonder wet". >
      • Bestaat er een wereldwijde samenzwering?
      • De antichristelijk samenzwering
      • De toren van Basel
      • Conclusie
    • Het 'homohuwelijk' in de christelijke gemeente of homoseksualiteit in het licht van Gods liefde, heiligheid en verzoening. >
      • Inhoud en voorwoord
      • Inleiding
      • Gerechtigheid, rechtvaardiging en rechtvaardige(en)
      • Twee verschillende maten van gerechtigheid.
      • Jezus en de apostelen predikten geen sociaal evangelie
      • Ontkenning van Gods scheppingsorde
      • Ontkenning van Gods scheppingsorde (vervolg 1)
      • Ontkenning van Gods scheppingsorde (vervolg 2)
      • Ontkenning van Gods scheppingsorde (vervolg 3)
      • Seksuele revolutie
      • Geen seksuele revolutie, maar geestelijke vernieuwing
      • Israël actueel - 7 februari 2019
      • Het huwelijk in discrediet gebracht
      • Het huwelijksleven omgrensd door Gods geboden en verboden
      • Het huwelijk door de Heer ingezegend
      • "Maar bij U is vergeving, opdat Gij gevreesd wordt"
      • Homofilie en homoseksualiteit
      • Geschiedenis
      • Bijbelse verantwoording
      • Genesis 19
      • Exegese in Leviticus
      • Andere teksten in het Oude Testament
      • Oude en Nieuwe Testament gelijkluidend!
      • Aard en aanleg van homofilie
      • Gemeenschappelijke en persoonlijke schuld
      • De juiste acceptatie
      • Liefde, liefhebben en geliefde
      • Heilig, heiligen en heiligheid
      • Verzoenen, verzoening en verzoener
      • Conclusie en bibliografie
    • Levend gebed >
      • Woord vooraf en Inleiding
      • Bijbelse verantwoording van het gebed.
      • De grote nood van God
      • De beloften van God
      • God geeft als wij vragen.
      • God vragen om een teken: voorwaarden en gevolgen
      • De manier van bidden
      • Krampachtig of ontspannen gebed
      • Wordt het gebed altijd beantwoord?
      • Enkele antwoorden die God op het gebed gaf
      • De manier waarop God ons gebed beantwoordt
      • Hindernissen bij het gebed
      • Wie is toegestaan tot God te bidden?
      • Het geheim van het gebed in Jezus' naam
      • Het gebed voor de eigen woonplaats
      • Wat is bidden in tongen en waarom doet God dit?
    • Kingdom Ministries en haar wortels in de Torontobeweging >
      • Voorwoord
      • Charismatische beweging
      • Grote vraagtekens bij de Torontobeweging
      • Vancouver - Rodney Howard Browne
      • Torontoblessing??
      • "Terug naar de Bijbel" in postmoderne tijd
      • Toronto's vreemde actualiteit
      • Dr. Robert Schuller en 'Hour of Power'
      • Reflexie - de grote getallen
      • De cultus van de gevallen engelen
      • Loop niet achter de 'Torontozegen' aan!!
      • De Torontobeweging - John Wimber
      • Todd Bentley - kleurrijk, maar ontspoord >
        • De achtergrond van Todd Bentley
        • Waarom uitgebreid ingaan op Todd Bentley?
        • Banden met het hindoeïsme
        • Wat is shaktipat in werkelijkheid?
        • Test de geesten - vergelijk hindoegeloof met Todd Bentley
        • De tatoeages van Todd Bentley
        • Het onderwijs van Todd Bentley
        • Todd Bentley's wortels, de Torontobeweging en de Kansascityprofeten
        • De verdedigers van Todd Bentley
      • Occulte kenmerken van de Torontobeweging
      • Wat houdt de leer van de valse profeten in ?
      • Wat is werkelijke profetie?
      • Geestelijke oorlogvoering - de claim van Kingdom Ministries
      • Wat zijn gebedswandelingen?
      • Opwekking in Ommen
      • Conclusies over Kingdom Ministries
    • Genesis: schepping, geschiedenis en eindtijd
    • Wake up 'evangelie' vervangt Bijbelse leer van schuldvergeving
    • Keerpunt 2016 - het einde van de menselijke geschiedenis.
    • De opname van de Gemeente in het Oude en Nieuwe Testament. Maak haast met uw keuze!!
    • Het islamitische Mekka is het Bijbelse Babylon.
    • De "monsters" in Jurassic World leefden "kort" geleden
    • De Bijbelse zondvloed en de dwaasheid van het evolutiegeloof.
    • Wat zegt de Bijbel over de islam?
    • Hoe ontstond het reuzengeslacht op aarde en wat was hun doel?
    • 'Gedwongen' veranderingen op technisch, meerdimensionaal en spiritueel gebied op wereldschaal.
    • Alternatieve geneeswijzen >
      • Inleiding alternatieve geneeswijzen
      • Christelijke geneeswijze op grond van de Heilige Schrift
      • Oorzaken van verwijdering van de medische wetenschap in de westerse cultuur
      • Beïnvloeding van het westerse christendom
      • De Bijbel en de 'onzichtbare wereld'
      • Veel voorkomende vormen van occulte geneeswijzen
      • Magie in de medische wetenschap
      • Is astrologie echt genezend?
      • Paranormale geneeswijzen
      • Noten en verantwoording
    • Ufo's en hun bemanning. >
      • Het ufo-geloof.
      • Zijn aliëns Bijbelse 'elohim'?
      • Yahweh en vliegende schotels.
      • De scheppende God, Yahweh Elohim.
      • Jahweh Zebaoth, Heer der legermachten.
      • Het slangensymbool in oude culturen.
      • De slang in Bijbels perspectief.
      • De woorden satan en duivel, hun betekenis.
      • Jezus Christus, de Bijbelse Lucifer.
    • De islam >
      • Islam en halal >
        • Inhoud: Islam en halal
        • Inleiding islam en halal
      • Islam - godsdienst >
        • Oorsprong islam
        • De praktijk van de islam
      • Grondslag van de islam >
        • De koran
        • De hadith
        • De leer van de islam
        • Islamitische eschatologie
        • Andere elementen uit de leer
      • Stromingen binnen de islam >
        • Het soennisme
        • Het sjiïsme
        • Khawarij
        • Soefisme
        • Andere stromingen
      • Islam in de moderne wereld >
        • Moslimfundamentalisme
        • Liberale bewegingen binnen de islam
        • Moslimfeminisme
        • Bronnen
      • Halal en haram >
        • Voedsel
        • Ritueel slachten ('dhabiha')
        • Andere zaken
        • Islamitisch slachten
        • Andere belangrijke voorwaarden
        • Twijfels aan dierenwelzijn
        • Commentaar van weblogs
      • Christenen Indonesië: Moslimraad bepaalt wat we eten
      • Gevaarlijk compromis in de vleesindustrie >
        • Halal slachten
        • Halal is afgoderij
        • Wettelijke afgoderij
        • Gevaren voor de landbouw
        • Gevolgen
        • Verzwakt handel drijven met de wereld
        • Halal productie
        • Halal eten in de gevangenis
      • Geschiedenis >
        • 'Dhimma' verdrag
        • Pact van Omar
        • Verzwakt handel drijven met de wereld
        • Rechten?
        • Beperkingen
      • Halalleer afgeleid uit de koran >
        • Moeten christenen halalvlees eten - bijbelse principes...
      • Moeten christenen halalvlees eten - beginsel en praktijk >
        • Het principe
        • Geen islamitische leefwijze!!
        • De praktijk
      • Discriminatie van Christenen in het Verenigd Koninkrijk
      • Nederlandse samenleving 'geïslamiseerd' >
        • Wat zijn halalshampo's?
        • Waarom halalshampo's
      • Tenslotte - de islam wil Europa >
        • De islam is uit op wereldwijde expansie
        • Islam bezit wereldvreemd superioriteitsgevoel
        • Islamvrede slechts binnen de koran
        • Islam houdt altijd strijd in
        • Dhawa- groepen bewerken geen echte vrede
        • Islamvrede is bedrieglijk!!
        • Alleen Christendom kan recht en invloed garanderen
        • Ethische consensus slechts onder christelijk bestuur
      • De voorspelde macht van de antichrist in de Bijbel >
        • De Bijbel spreekt over de laatste grote leider
        • De islam (ISIS) grijpt haar kans in Europa: verdeeldheid
        • Bijbelse details met tekstvermelding >
          • Wat ging er fout in de hof van Eden
          • Satan, de oude slang, is met diverse Bijbelboeken verweven
          • De zonde
          • Gevolgen van de zonde voor Adam en Eva
          • De dood als straf op de zonde
          • Christus, het antwoord op de geestelijke dood (Rom. 5: 12)
    • Eindtijdverwachting. >
      • Systematische geschiedenis tot "de wetteloze mens" >
        • Bestaat er een vastomlijnd plan?
      • Het geheimenis van "deze wetteloze mens". >
        • De orde der illuminaten.
        • Weishaupt en zijn "komplot".
      • Jezus vóór de schepping van de aarde.
      • Satan, een geschapen wezen, zijn ondergang
      • Het plan van God
      • Gods beslissing is onomkeerbaar!
      • Imitatie van Gods Koninkrijk.
  • Kerk
    • Belijdenis van de christelijke kerk >
      • Wanneer begon de christelijke Kerk haar bestaan?
    • De Geestesgaven of genadegaven in de Kerk >
      • Inleidende verkenning
      • Genadegaven als Gods hulp
      • Gebruik en misbruik van genadegaven.
      • De gaven in de eerste eeuwen
      • Diversiteit in genadegaven.
      • Toespitsing van afzonderlijke gaven
    • Kan een Christen Kerstmis vieren?
    • Kerstfeest >
      • Het jaar 2000.
      • Tegenstanders en dwaalleraars
      • Het jaar van Jezus' geboorte (mogelijke berekeningen)
      • De geboortedatum van Jezus Christus
      • Kerstfeest vermengd met heidense wortels
      • De geboorte van Jezus Christus volgens de Joodse tijdrekening, de maand Tishri
    • Pasen (Pesach) >
      • De feesttijden des Heren (Leviticus 23)
      • Instelling van Pesach (Exodes 12)
      • Verandering door de Kerk
      • Het feest van Ishtar.
      • Goede vrijdag
      • De schuldvraag
      • Het Sanhedrin
      • Het proces
      • De getuigen
      • Conclusie
      • Het Kruis
      • Een nieuw begin
    • De Heilige Geest in het Woord
    • De brieven aan de zeven gemeenten, een waarschuwing voor de 'moderne' Kerk (Openb. 2).
    • De Drie-eenheid van God
    • Vrij van de wet, vrijheid in Christus
    • De bruid van Christus
    • Pasen: overwinning over de dood.
    • 'De kerk van Nederland' heeft haar profetische eindtijdroeping losgelaten.
    • Omzien naar elkaar
    • Huisgemeenten
  • Allerlei
    • 5G, het nieuwe mobiele internet, verandert het menselijk lichaam in een interne antenne en frituurt ons langzaam
    • Onherstelbare DNA schade bij jongeren door zendmasten, digitale tv en mobieltjes.
    • Digitale herbouw van Babel
    • Agenda Israël en Gemeente
    • Noorse profetie over de Derde Wereldoorlog.
    • Sektarisme in cartoons
    • Electronica, geluid en geneesmiddelen.
    • Kan electronica het menselijk bewustzijn vervangen?
  • Occultisme
    • Occultisme - stellingname!
    • Het antisemitisme en haar onuitroeibare aannames >
      • Het huidige antisemitisme
      • Religieus, racistisch en politiek antisemitisme
    • David Rockefeller en de Council of Foreign Relations >
      • De invloed van de CFR
      • De Trilaterale Commissie
      • De Bilderbergers
    • Wat verbindt New age met satans plan? >
      • Antichristelijk denk- en handelpatroon.
      • Gechiedenis van de New age beweging.
      • Een nieuwe wereldorde.
      • Een nieuwe wereldregering
      • Een nieuwe wereldreligie
      • Een nieuwe wereldheerser en zijn ondergang.
    • Wedergeboorte of reïncarnatie en karma
    • Geesten onderscheiden
    • Het geheim 'van het leven'.
    • Hypnose
    • Geschiedenis van de hedendaagse samenzwering der illuminaten >
      • Hun organisatie
      • Macht en invloed der illuminati.
      • De Franse revolutie.
      • Vergelijking verleden en hedendaags
      • Meesterbreinen blijven buiten schot.
    • Feminisme >
      • Feminisme in het licht van Newe age
      • De feministische theologie
      • De vrouw in het ambt als feministisch netwerk
    • God in ying en jang
    • De verdwijning van de New age-beweging
    • Hekserij in onze huidige samenleving
    • Reiki - de universele geneesmethode?
    • 'High' worden achter de computer.
    • Tatoeages
  • Recente publicaties
    • Israël actueel - 6 december 2019
    • Israël actueel - 4 december 2019
    • Israël actueel - 3 december 2019
    • Israël actueel - 2 december 2019
    • Israël actueel - 2 december 2019
    • Israël actueel - 29 november 2019
    • Israël actueel - 28 november 2019
    • Israël actueel - 27 november 2019
    • Israël actueel - 26 november 2019
    • Israël actueel - 25 november 2019
    • Israël actueel - 20 november 2019
    • Israël actueel - 19 november 2019
    • Israël actueel - 18 november 2019
    • Israël actueel extra - 15 november 2019
    • Israël actueel - 15 november 2019
    • Irans aanval op Israël kwestie van tijd
    • Israël actueel - 14 november 2019
    • Israël actueel - 13 november 2019
    • Israël actueel - 12 november 2019
    • Israël actueel - 11 november 2019
    • Israël actueel - 8 november 2019
    • Klimaatwaarschuwing - het is kwart over twaalf (onder: Eindtijd profaan)
    • De komende vuurzee in het Midden-Oosten - 7 november 2019
    • Israël actueel - 7 november 2019
    • Israël actueel - 6 november 2019
    • Israël actueel - 5 november 2019
    • Israël actueel - 1 november 2019
    • Israël actueel - 31 oktober 2019
    • Israël actueel - 30 oktober 2019
    • Israël actueel - 29 oktober 2019
    • Israël actueel - 28 oktober 2019
    • De hamer valt - oktober 2019 (onder: Eindtijd profetisch)
    • Israël actueel - 25 oktober 2019
    • Israël actueel- 24 oktober 2019
    • Israël actueel - 23 oktober 2019
    • Israël actueel - 22 oktober 2019
    • Tekenen aan de hemel - oktober 2019 (onder: Eindtijd profetisch)
    • Israël actueel - 21 oktober 2019
    • Israël actueel - 18 oktober 2019
    • Turkse minister van Defensie twitter over geplande veroveringen Midden-Oosten (onder: Eindtijd profetisch)
    • Israël actueel - 17 ktober 2019
    • Israël actueel - 16 oktober 2019
    • Israël actueel - 15 oktober 2019
    • De islamitisch antichristelijke mahdi (Erdogan?) wordt in de Bijbel het Beest genoemd (onder: Eindtijd profetisch)
    • Israël actueel - 14 oktober 2019
    • De Shinar richtlijn is verder uitgebreid (onder Eindtijd profetisch)
    • De weg van Turkije naar een islamitisch sultanaat in de eindtijd (onder: Eindtijd profetisch)
    • Israël actueel - 11 oktober 2019
    • Israël actueel - 10 oktober 2019
    • Israël actueel - 9 oktober 2019
    • Israël actueel - 8 oktober 2019
    • Israël actueel - 7 oktober 2019
    • Israël actueel - 4 oktober 2019
    • Israël actueel - 3 oktober 2019
    • Op 1 oktober 2019 lazen we in de media dat de boeren van Nederland in opstand komen tegen het linksgroen-liberale beleid van de overheid (onder: Eindtijd profaan)
    • De Shinar richtlijn - de verandering van menselijk DNA (onder: Eindtijd profetisch)
    • Israël actueel - 1 oktober 2019
    • Israël actueel - 30 september 2019
    • Israël actueel - 29 september 2019
    • Israël actueel - 28 september 2019
    • Israël actueel - 26 september 2019
    • Israël actueel - 24 september 2019
    • Israël actueel - 23 september 2019
    • Israë actueel - 20 september 2019
    • Israël actueel - 19 september 2019
    • Israël actueel - 18 september 2019
    • Israël actueel - 18 september 2019
    • Israël actueel - 18 september 2019
    • Israël actueel - 17 september 2019
    • Israël actueel - 16 september 2019
    • Israël vandaag - 15 september 2019
    • Israël actueek - 13 september 2019
    • Israël actueel - 12 september 2019
    • Israël actueel - 11 september 2019
    • Israël actueel - 10 september 2019
    • Israël actueel - 9 september 2019
    • Israël actueel - 6 september 2019
    • Israël actueel - 5 september 2019
    • Israël actueel - 31 juli 2019
    • Israël actueel - 30 juli 2019
    • Israël actueel - 23 juli 2019
    • God gaat onverstoorbaar verder Zijn nieuwe schepping te vormen (onder: Eindtijd profaan)
    • God is bezig Zijn schepping te vergroenen. Lees hoe! (Onder: Eindtijd profaan)
    • 5G, het nieuwe mobiele internet, verandert het menselijk lichaam in een interne antenne en frituurt ons langzaam (onder: Allerlei)
    • Opnieuw klimaathysterie deel 1 - 18 maart 2019 (onder: Eindtijd profaan)
    • Klimaathysterie , wereldwijd wordt er gemanipuleerd, ook U komt aan de beurt (onder: Eindtijd profaan)
    • Moslimterreur West-Europa anno 24 juni 2018 - Duitse moeder slaat alarm (onder: Eindtijd profaan)
    • In de eindtijd zullen uitbarstingen van vulkanen het oppervlak van de aarde totaal veranderen. (onder: Eindtijd profetisch)
    • De schaamteloze zelfverrijking door de EU en het 'Geheim van het leven' (onder: Profetie profaan)
    • De Groene elite zet in 2018 volgende stap naar afbraak welvaart gewone man (onder: Eindtijd profaan)
    • Moslims en moslima's bekeren zich tot het christelijk geloof (onder: Eindtijd profaan)
    • Video over de profetie uit Ezechiël 37 over de eindtijd. God Zelf zal voor Israël (Jeruzalem) strijden. (onder: video's)
    • De nieuwe tempel in Jeruzalem in onze tijd volgens de profeet Ezechiël (onder video's)
    • Wat moslims en moslima's niet weten van het christelijk geloof (onder: Bijbel)
    • Europa wordt wakker!!! (onder: Eindtijd profaan)
    • De islamitisch antichristelijke mahdi, (Erdogan?) wordt in de Bijbel het Beest genoemd (Eindtijd: profetisch)
    • De bouw van de voorspelde Derde Tempel op de Tempelberg dl. 3 (onder: Eindtijd profetisch)
    • De internationale statusquo van de Tempelberg dl. 2 (onder: Eindtijd profetisch)
    • De Tempelberg van Jeruzalem als centrum van de wereldpolitiek dl 1 geschiedenis (onder: Eindtijd profetisch)
    • Dreigende burgeroorlog tussen islam en Europese bevolking (onder: Eindtijd profaan)
    • De wereldwijde moord op de ongeboren foetus (onder: Eindtijd profaan)
    • Einde vrijheid van meningsuiting in West-Europa (onder: Eindtijd profaan)
    • Aardbevingsactiviteit in en rondom Israël (onder: Eindtijd profetisch)
    • Olie- en gasvondsten bij Israël in de Middellandse Zee - een profetisch teken (onder: Eindtijd profetisch)
  • Video's e.a.
    • Video over de profetie uit Ezechiël 37 over de eindtijd. Israël (Jisrael) betekent: God zelf zal strijden.
    • De nieuwe tempel in Jeruzalem in onze tijd volgens de profeet Ezechiël
    • Muziek Israël's National Anthem Haktivah (with English and Hebrew longer version)
    • Muziek Jeruzalem - Yerushalayim
    • Nice Israël natuur en cultuur
    • שמע ישראל - shema israel
    • Israël - het land dat God verkoos
    • De natuur van Israël
    • Reis Israël en Jeruzalem
    • Wandeltocht door Jeruzalem
  • Varia
    • Disclaimer
  • Israël

In Bijbels Optiek

12. De Torontoblessing -  John Wimber.

Voordat we verder gaan over de gevolgen van de Torontobeweging en aanverwante stromingen, is het goed om nader stil te staanbij de figuur van John Wimber.

12.1. John Wimber en Vineyardbeweging

John Wimber (Kirksville, Missouri, 25 februari 1934 - Los Angeles, 17 november 1997) was een Amerikaanse predikant en schrijver van christelijke boeken die bekend is geworden als de oprichter van de internationale evangelische Vineyard-beweging (‘vineyard’ is Engels voor ‘wijngaard’).

De Vineyard-beweging kwam voort uit een huisgroep die Carol en John Wimber samen met enkele Quakers in oktober 1976 begonnen.

Wimber kreeg zijn wereldwijde bekendheid door de nadruk op aanbidding en evangelisatie door “tekenen en wonderen”. Nog steeds is voor veel mensen de Vineyard bekend vanwege de liederen die er uit voort zijn gekomen. De Vineyard-beweging werd ook bekend, zoals we constateerden door de  Toronto Blessing (vertaling: Toronto-zegen). De Toronto-blessing begon in januari 1994 in een Vineyard-gemeente in Toronto en is bekend geworden van bijzondere manifestatie/aanrakingen door de Heilige Geest. Binnen de evangelische beweging heeft het verschijnsel, dat zich voor het eerst in januari 1994 in de Canadese Toronto Airport Vineyard-gemeente voordeed tot controverse geleid. In een aantal kerkelijke gemeenten in Nederland heeft deze zegen tot onenigheid en splitsingen geleid. Gelijktijdig zijn diverse manifestaties (zoals het vallen/rusten in de geest) ondertussen in veel kerken geaccepteerd.

In Bijbels Optiek

Picture
Voorganger van de ‘Father’s House Vineyard Christian Fellowship, John Wimber.


In 1995 plaatste Wimber de gemeente in het Canadese Toronto buiten het verband van de internationale Vineyard-beweging. Alhoewel hij op geen enkele wijze beweerde dat Toronto-zegen per definitie onjuist was, waren in zijn ogen een aantal zaken te ver doorgeslagen. Hij spreekt in zijn brief aan de 550 wereldwijd verspreide Vineyard-kerken van ‘exotische praktijken die buitenbijbels zijn’. Gelijktijdig schrijft hij in dezelfde brief “dat gezegd hebbende, ben ik persoonlijk niet van mening dat dit “demonisch” en/of perse “goddelijk” is. Ik breng dit onder in de categorie “overpeinzen/ik weet het niet”.

Aangezien de gemeente in Toronto de koers niet wilde wijzigen en de Vineyard deze koers niet wilde, is door het bestuur van Vineyard besloten dat de kerk in Toronto niet langer paste in de Vineyard-beweging. Ondanks de breuk is er nog steeds veel vriendschap tussen beide bewegingen en haar deelnemende gemeenten.

12.2. Wimber en zijn leer.

Wimber stond bekend als een pragmaticus. In zijn cursus Tekenen en wonderen die hij in de jaren zeventig aan de School van Gemeentegroei in Californië ontwikkelde, betoogde Wimber dat christenen bij hun zendingsopdracht moesten uitgaan van datgene wat werkte.
Wimber wordt wel de ‘man van de Derde Golf' genoemd.


In Bijbels Optiek

Picture
De Derde Golf kwam na twee charismatische golven, die de wereld had meegemaakt. In zijn boek van drs. M Amesz ‘In drie golven’ maakt hij dit in een toegevoegd hoofdstuk met de titel:’De derde golf, een bijbelse evaluatie’. Amesz schrijft ondermeer: "Het wordt gevaarlijk wanneer men niet alleen de Bijbel als gezaghebbend ziet, maar ook andere boeken waarin melding wordt gemaakt van dezelfde (?) tekenen en wonderen. Niet meer de Bijbel is de gemeenschappelijke grondslag, maar de bovennatuurlijke, 'goddelijke', tekenen en wonderen. Zo noemt Wagner in 'The third wave of the holy spirit' voorbeelden van bovennatuurlijke kracht uit de apocriefe boeken. Deze boeken zouden (volgens hem dus) historisch betrouwbaar zijn" (..) Over Wagner wordt ook geschreven dat hij "bijna 100% succes in het bidden voor het verlengen van benen" had. Wagner is een voluit Charismatische man, met gedachtengangen waarin ervaring en menselijke waarneming bóven de Bijbelse feiten staan (zie verderop in deze studie).


Daarmee wordt gedoeld op de voortgaande lijn van ‘christelijke opwekkingen’ in de wereld. De Eerste Golf was de Pinkstergemeenteopwekking aan het begin van de 20e eeuw, waarin een sterke nadruk lag op genezing en het zogenoemde ‘spreken in tongen’ - een voor buitenstaanders onverstaanbare taal die wordt ingegeven door de Geest van God. De Tweede Golf werd gevormd door de charismatische beweging uit de jaren zestig die zich in tal van kerken ook buiten de Pinksterbeweging deed gelden.

Wimber was van mening dat het ‘spreken in tongen’ niet hét kenmerk van de vervulling of doop met de Heilige Geest was maar een kenmerk; hierbij trachtte hij de bezwaren die bij bepaalde evangelische christenen tegen de charismatische gaven leefden, weg te nemen.

Nederland en België tellen momenteel (2006) een tiental Vineyard-gemeenten.

12.3. John Wimber in Nederland en verder: welke geest is hier aan het werk?

In september 1991 werd in de IJsselhal te Zwolle een grote conferentie gehouden onder leiding van John Wimber. Het doel van de conferentie is, volgens de prospectus die ervoor uitnodigt: ‘ons te heroriënteren op de geestelijke situatie in Nederland. (…) Herevangelisatie in de kracht van de Heilige Geest, door wonderen en tekenen zoals die in de tijd van Jezus en de eerste christenen plaatsvonden. (…) Wij geloven dat God op het punt staat op een ongekende manier de Heilige Geest uit te storten’ Wie is John Wimber ten principale en hoe moeten wij zijn prediking beoordelen? Inmiddels zijn twee boeken van hem in het Nederlands verschenen, bij uitgeverij Gideon: ‘Een koninkrijk van kracht’, en ‘Een kracht tot genezing’. Over hem is echter door anderen nog weinig geschreven in het Nederlandse taalgebied.

De jonge jazz- en rock’n roll musicus John Wimber raakte in 1962 in een ernstige crisis, toen zijn vrouw Carol met haar drie kinderen hem wilde verlaten. Hij begon naar religieuze ervaring te zoeken, en kwam in een huiskring tot geloof. Kort na zijn bekering begon hij in tongen te spreken. Vanaf 1977 begon hij met het opbouwen van een eigen gemeente, die momenteel Vineyard Christian Fellowship heet, en waartoe nu ruim 200 gemeenten met ca. 80.000 leden horen.

De Wimbers hadden het gevoel dat hen toch de kracht van God ontbrak, en ze begonnen daarom te bidden. Op een dag, nadat hij onderwijs had gegeven over de Geestesdoop, bad hij onder handoplegging met zijn toehoorders. Zijn vrouw vertelde later hoe vanuit zijn handen ‘een ongelofelijke kracht’ stroomde. In mei 1981 gebeurde het in een dienst in Wimbers gemeente, dat op het gebed van een jonge man opeens honderden jongeren begonnen te beven, omvielen en in tongen begonnen te spreken. In 1983 volgde de oprichting van de organisatie Vineyard Ministries International, die nu wereldwijd bijna een half miljoen aanhangers telt.


In Bijbels Optiek

Picture
Foto van de grote bijeenkomsten van Vineyard Ministries International, waar bijna een half miljoen aanhangers lid van zijn.






12.4. Geen Amerikaanse show.


Wie verwachtte een glittershow aan te treffen in Wimbers campagnes, zoals dat bij veel Amerikaanse charismatische predikers het geval was en is, zal verrast zijn. Wimber heeft meermalen zijn afschuw van zulke christelijke showbusiness met zijn muziek, emotionele extase en geldklopperij uitgesproken. Onopvallend gekleed begaf hij zich ongedwongen tussen zijn publiek. Men heeft hem wel de bijnaam ‘Teddybeer’ gegeven, en inderdaad had hij daar wel iets van: hij is een gemoedelijke vaderfiguur, vertrouwenwekkend en helemaal niet arrogant. Des te gemakkelijker neemt hij de mensen voor zich in, zodat ze voorbereid werden op de opzwepende genezingsdienst die daarna volgt. In deze dienst gaat het ongeveer als volgt toe. Zo mogelijk in tegenwoordigheid van andere christenen ‘die geloof hebben’, bad Wimber voor de zieken, terwijl hij of zijn medewerkers de handen op of in de nabijheid van het zieke lichaamsdeel legden. Meestal ging deze handoplegging gepaard met overdracht van hitte- en energiestromen.

Wimber leed zelf aan hartklachten, te hoge bloeddruk, maagzweren en overgewicht, en moest toegeven dat hij 'wel zou wensen volkomen genezen te zijn'.

12.5. Woorden van kennis.

Het begrip ‘een woord van kennis’ (vgl. 1 Cor. 12:8) speelt bij Wimber een belangrijke rol. Het gaat daarbij om een plotseling optredende helderziendheid, waardoor hij dingen kan zien die een ander niet kan zien. Dit verschijnsel komt ook bij anderen in de charismatische beweging voor. Een voorbeeld van Wimber:

‘Op de derde dag van de conferentie (in Göteborg) voelde ik dat God een vrouw wilde genezen die onder het gehoor zat en kanker had in haar linkerborst. Ik zei: ‘Ik geloof dat God een vrouw wil genezen die kanker heeft in haar linkerborst’. Onmiddellijk stond op het balkon een vrouw op en zei dat zij al verschillende dagen voorbede had gedaan en had gevast voor een vrouw in San Francisco die kanker had in haar linkerborst. Haar verzoek om gebed was welsprekend en dringend, maar ik had het gevoel dat de vrouw voor wie ik het woord van kennis had gekregen in de kerk zat. Daarom zei ik: ‘Dit is niet wat de Heer op dit moment aan het doen is’. Daarna zei ik: ‘Deze vrouw is hier aanwezig. Vanmorgen is zij uit het ziekenhuis gekomen. Zij is zestig jaar en zij zit hier vlak voor mij, iets naar rechts’. Toen stond een vrouw op in een donkere, lange mantel en zei in het Zweeds: ‘Dat ben ik, dat ben ik’. (…) Drie mannen uit de eerste rij kwamen naar voren (om voor haar te bidden). Voordat mijn tolk hun mijn instructies kon geven, voelde ik een geloofsbevel in mij opkomen, en ik riep in het Engels: ‘Wees genezen in de Naam van Jezus’. Nauwelijks waren de woorden uit mijn mond gekomen, of de kracht van God kwam op alle vier; zij begonnen te schudden en vielen op de grond! (…) De vrouw vertelde later dat zij inderdaad was genezen’.


In Bijbels Optiek

Picture
Leden van deze kerkdenominatie kunnen binnen het kader van hun gemeente les krijgen in ‘woorden van kennis’ (treasure hunting).






12.6. ‘Rusten in de Geest’.


Een ander verschijnsel, dat ook optreedt in de campagnes van o.a. Reinhard Bonnke, is het zg. ‘rusten in de Geest’ (zie eerder wat hierboven geschreven werd over soaken!). Dat begint met het omvallen van mensen, waarna ze urenlang op hun rug of op hun buik blijven liggen. De mensen hebben daarbij een gevoel van rust en diepe berusting in hun levensomstandigheden. Dramatisch kan het toegaan als zoiets een voorganger overkomt. Er zijn gevallen bekend waarin een voorganger ongeveer een uur lang zijn hoofd ritmisch tegen de grond geslagen heeft. Volgens Wimber ontstond uit zo'n ervaring nieuwe volmacht en kracht voor de dienst. Een ooggetuige van de campagne in Frankfurt in 1988 beschreef de gang van zaken als volgt:

‘Op vrijdagavond roept John Wimber alle voorgangers, huiskringleiders en verantwoordelijken in de gemeente op om naar voren te komen. Hij zegt dat hij juist voor geestelijke leiders een bijzondere gave gekregen heeft om volmacht door te geven. 'Ik weet niet waarom. Maar het helpt’. Dan bidt hij steeds weer: ‘Kom, Heilige Geest!’ In de stilte hoort men telkens weer, soms langgerekt, schreeuwen. Hier en daar is er onrust, omdat er iemand op de grond gevallen is. Sommigen schieten in een gedwongen aandoend lachen. Wimber: ‘Schrik niet, dit is de Heilige Geest’. Op de laatste avond voerde John Wimber het grootste deel van de bijeengekomenen tot een (zoals hij het formuleerde) ‘heilig lachen’, en vervolgens tot uitgelaten beweging en dans.


In Bijbels Optiek

Picture
Volgens Wymber inspireerde de Heilige Geest de mensen tot onbedaarlijk lachen. Hij noemde dit ‘holy laughter’, maar was dat geen andere geest???






12.7. De ‘derde golf’.


C. Peter Wagner, zelf een aanhanger van de beweging waarvan ook Wimber deel uitmaakt, heeft daaraan de benaming gegeven van ‘de derde golf van de Heilige Geest’. De eerste golf is dan de ‘klassieke’ Pinksterbeweging, die ongeveer aan het begin van deze eeuw haar oorsprong vindt. De tweede golf is de charismatische beweging, waarvan velen het begin dateren in 1960, toen Dennis J. Bennett wonderbare ervaringen in zijn eigen gemeente had. De derde golf is volgens Wagner en anderen gemarkeerd door het wegnemen van de klassieke scheidslijnen tussen fundamentalisme, katholicisme en de pinkster- en charismatische beweging. Wimber is sterk beïnvloed o.a. door de katholieke charismaticus Francis MacNutt.


In Bijbels Optiek

Picture
Peter Wagner ziet als oprichter van ‘Global Harvest’ de scheidslijnen wegvallen tussen fundamentalisme, katholicisme, pinkster- en charismatische beweging.


In het  boek van Fernand Legrand, ‘Het Teken van de Talen’, wordt uitgebreid gedocumenteerd hoe leerstellige barrières in deze 'derde golf van de Heilige Geest' worden opgeheven, en hoe bijvoorbeeld Mariadevotie, heiligenverering en spreken in tongen uitstekend blijken te kunnen samengaan.

12.8. Twijfel.

Bij het lezen van Wimbers boeken en bij de wijze van presentatie van zijn campagnes valt op hoe hij juist uit de orthodoxe, ‘bijbelgetrouwe’ hoek aanhangers probeert te winnen. Anders dan vele auteurs uit deze stroming beperkt hij zich niet tot het beschrijven van ervaringen, omdat hij heel goed weet dat ‘evangeliekale’ christenen toch altijd weer met bijbelse vragen zullen komen. Uitvoerig en met behulp van vele voetnoten, ook van bekende rechtzinnige theologen, gaat hij op leerstellige kwesties in. Aan twijfelaars houdt hij voor dat hijzelf ook lang heeft getwijfeld, maar zich tenslotte ‘door de Geest heeft laten overtuigen’. Het irrationele, emotionele element dat ook zijn bediening kenmerkt, komt pas aan de orde als de mensen eenmaal binnen zijn bereik zijn (zeer gevaarlijk!!!).

Zelf zegt Wimber dat de aanhangers van de bedelingenleer (het ‘dispensationalisme’) de meest hardnekkige en moeilijk te overtuigen tegenstanders van zijn gedachtegoed zijn. Hij signaleert niet alleen theologische, maar ook sociologische drempels die het aanvaarden van de ‘derde golf’ bemoeilijken.

Maar de vraag mag worden gesteld waar werkelijk de kern ligt van de ernstige twijfel die vele christenen bekruipt ten aanzien van Wimbers bediening. Natuurlijk heeft die twijfel goeddeels te maken met de twijfelachtige bijbelse grondslag voor veel praktijken zoals wij die bij zijn campagnes vinden. Zulke begrippen als ‘rusten in de Geest’, ‘een woord van kennis’ en overdracht van hitte-energie zijn vreemd aan de Bijbel, zeker in die zin waarin Wimber ze gebruikt. Maar vele eenvoudige gelovigen leggen terecht, misschien zelfs onbewust, een veel simpeler test aan. Als dit een beweging is van de Heilige Geest, waarom wordt er dan zoveel over genezingen, tekenen en wonderen, en zo weinig over Christus gesproken? Zelf vertelt Wimber over een onderzoek dat hij heeft laten doen van de boeken die door eerstejaars studenten aan een theologisch seminarie werden gebruikt: slechts 0,08% van de bladzijden ging over genezingen, slechts 0,15% over wonderen, en slechts 0, 1% over tekenen en wonderen. Hij vergelijkt dat met het grote aantal verzen over genezingen, wonderen en tekenen in het NT, vooral in de Evangeliën. Maar wie zijn boeken leest, komt op een score van vrijwel 100% voor al die drie categorieën. Vergelijk dat eens met het NT, vooral met de Brieven, maar zelfs ook met de Evangeliën. Waren Christus’ woorden dan onjuist, dat de Heilige Geest is gekomen om Hem te verheerlijken? Een bekend voorbeeld is het verhaal van een charismatische voorganger (niet Wimber) die vertelde hoe ‘door de kracht van de Geest’ bij een vrouw in Nieuw Zeeland ‘een demon van kanker’ (is dat trouwens een bijbels begrip?!) werd uitgedreven, en zij daarop kwaad het kerkgebouw verliet. Is dat soms de vrucht van de Geest?


In Bijbels Optiek

Picture
Iedere ‘geest’ en zijn ‘leringen’ moet getoetst worden in het licht van Gods Woord. Komt de Here Jezus er in voor? Is er een overdosis aan ‘tekenen en wonderen’ aanwezig? Dan moet je op je hoede zijn voor een valse geest.


Zo simpel is nog steeds de toets die wij kunnen aanleggen bij het beproeven van geesten (1 Kor. 12:1vv. 1 Joh.4:1vv.): is er een duidelijk en positief geluid aangaande de Heer Jezus? Als dat ontbreekt, of als het verdrinkt in een vloed van ‘tekenen en wonderen’ dan is de enige conclusie dat wij hier met een andere geest te doen hebben. Er is alle reden tot diepe bezorgdheid over deze ‘geest’ die steeds meer ook in het Nederlandse christendom gaat waaien.

13. Kracht tot genezing?

In september 1991 gaf John Wimber ook een aantal lezingen, waarbij de bediening van genezing centraal stond. We zullen een poging doen te begrijpen op welke al of niet bijbelse gronden de gedachtewereld van Wimber en zijn naaste medewerkers berust. De grote vraag is deze: is het de Heilige Geest van God die hier aan het werk is, of is het een andere geest?

13.1. Eerste indruk.

De eerste ervaring van bijna ieder die iets van John Wimber leest of naar hem luistert is er een van aangename verrassing. Dat komt vooral door het haast weldadig aandoende contrast met het opzwepende fanatisme van gebedsgenezers uit de Pinksterkringen van de vijftiger en zestiger jaren. Wimber is bescheiden en nederig, beklemtoont dikwijls de noodzaak van innerlijke vorming naar het beeld van Christus, veroordeelt de glitter- en glamourshow van Amerikaanse televisie-evangelisten, en doet zijn best nauwkeurig de Schrift uit te leggen (in hoeverre dat laatste lukt, zullen wij straks nog nader bezien). Uitvoerig beschrijft John Wimber hoe zijn bediening van genezing functioneert, maar hij is zich ervan bewust dat hij heel wat christenen moet overtuigen. Daaraan wijdt hij dan ook heel wat bladzijden van zijn boek ‘Een kracht tot genezing’.

13.2. Waarom een bediening van genezing?

Allereerst noemen we een aantal schriftuurlijke gronden die Wimber aanvoert:

Ten eerste: Jezus verrichtte genezingen , en droeg zijn discipelen op hetzelfde te doen. Gods liefde komt in genezing tot uiting. Voorts wordt volgens Wimber in de Bijbel een nauw verband tussen zonde en ziekte aangeduid en de bediening van genezing hangt naar zijn mening dan ook nauw samen met het verkondigen van de waarheid van het evangelie, is er een illustratie en een bekrachtiging van. Dat alles past volgens Wimber in een bijbelse visie op de eenheid van de hele mens, naar ziel, geest en lichaam.

Daarnaast voert Wimber een aantal ervaringsgronden aan: zowel hij en zijn vrouw alsook anderen hebben zelf de werkzame kracht van deze bediening ervaren, en hadden er aanvankelijk heel wat moeite mee deze bediening als iets Goddelijks te accepteren, maar moesten tenslotte ‘door de Heilige Geest’ overtuigd worden om hun verzet op te geven , hetgeen bij Wimber zelf met name geschiedde door een visioen. Zij kunnen getuigen van echte geestelijke groei die met deze bediening gepaard ging.



In Bijbels Optiek

Picture
De vraag zou moeten zijn: ‘Hebben wij speciale genezingsdiensten nodig om weer beter te worden, of kan ook het gebed door de oudste van de gemeente of het gebed in de ‘binnenkamer’ van de zieke door God gehoord en verhoord worden??’



Voorts verzet Wimber zich in een aantal algemene argumenten tegen de kritiek die christenen dikwijls op zijn genezingsdienst hebben. Hij acht het een geseculariseerd denken wanneer principieel het bovennatuurlijke wordt uitgesloten. Degenen die menen dat een gelovige zich veeleer geduldig moet schikken in de ziekten en het lijden dat God in zijn leven geeft, antwoordt Wimber dat genezing een Goddelijke opvoeding onder lijden niet uitsluit. Verder meent hij dat men deze bediening niet mag afschrijven wegens de slechte voorbeelden die met name Amerikaanse televisiedominees ervan hebben gegeven.

13.3. Een ‘bijbelse’ visie - en ernstige vragen daarover.

Anders dan Pinkstermannen als Maasbach, Osborne e.a. doet Wimber zijn best een zo evenwichtig mogelijke Schriftuurlijke visie te ontwikkelen. Hij heeft geen bezwaar tegen medische behandeling. Het vereiste van geloof wordt niet zo sterk beklemtoond dat iemand er wegens ongeloof de schuld van krijgt als de genezing faalt; het geloofsvereiste wordt veeleer bij de genezer geplaatst . Eerlijk zegt hij dat niet iedereen wordt genezen , en daarvan noemt hij bijbelse voorbeelden, maar hij vertelt ook over de kwalen waaraan hijzelf lijdt. Anders ook dan sommige bijbelleraren uit de Pinksterbeweging zegt hij niet zonder meer dat de genezing van het lichaam in de verzoening inbegrepen is .

Ondanks de sympathieke ‘klankkleur’ van Wimbers boodschap moeten ernstige bezwaren worden ingebracht tegen zijn bediening. Deels zijn die bezwaren ook van pastorale aard: wie een bijeenkomst van Wimber bijwoonde, liep kans tegen zijn eigen wil te worden meegesleept in de verschijnselen die ‘de Geest’ daar werkt, zoals hevig beven, uren giechelen of lachen, ‘rusten in de Geest’, tegen de grond vallen, bewusteloosheid, enzovoorts. Er zijn gevallen bekend dat dit tot grote emotionele en geestelijke schade leidde. Maar daartegenover zou Wimber natuurlijk evenzoveel gevallen stellen waarin juist geestelijke groei bewerkstelligd is. Belangrijker zijn dan ook de ernstige bijbelse vragen die hier moeten worden gesteld.


In Bijbels Optiek

Picture
Is het nu ‘vallen in de Geest’ of vallen door een geest???



Een heel fundamentele vraag naar aanleiding van Wimbers eigen bijbelse argumentatie is: moeten wij alles doen wat de Heer Jezus deed, of wat Hij zijn discipelen opdroeg? Doen we niet wijs bij de Brieven te rade te gaan inzake een christelijke geloofspraktijk die gefundeerd is op Christus' volbrachte werk, zijn opstanding en verheerlijking aan Gods rechterhand? En kunnen de meest indrukwekkende geestelijke ervaringen, of ook visioenen, een argumentatie uit de Schrift vervangen, of zelfs maar aanvullen?
De christen die thuis is in zijn Bijbel, voelt zich bij Wimber in een vreemde wereld. Een gloeiende krachtstroom die van de genezer uitgaat, waar zegt de Schrift daar iets van? Nog sterker: een onbewuste bediening van genezing, zelfs tegen iemands wil, zoals John Wimber van zichzelf vertelt uit de tijd dat zijn vrouw al wel, maar hij nog niet van deze bediening overtuigd was. Spreken in talen is natuurlijk een apart onderwerp, en we kunnen hier niet uit de doeken doen in hoeverre deze gave nu nog bestaat (zie daarvoor het recent verschenen boek van Fernand Legrand). Maar laten we even aannemen dat deze gave nog zou bestaan - is het dan niet vreemd dat wij in het Nieuwe Testament daarover slechts in één plaats in Markus, in de Handelingen en in 1 Cor. 14 horen, terwijl om iedere hoek in Wimbers bediening de tongentaal verschijnt? Hij citeert Paulus’ oproep ‘Ik wilde wel dat u allen in talen sprak’ , maar laat na het vervolg te citeren: ‘maar nog meer dat u profeteerde’! De Heilige Geest wordt voortdurend genoemd, aangeroepen, aangebeden zelfs, maar we krijgen in verhouding heel weinig over de Heer Jezus te horen. De Geest was toch gekomen om Jezus te verheerlijken (Joh. 16:14)? De toetssteen van de werking van de Geest is toch het grootmaken van Jezus als Heer (1 Cor. 12:1vv.)? Wimber zal dat onmiddellijk erkennen, maar de verschuiving van de nadruk in zijn bediening is onloochenbaar. Zonder ook maar iets af te doen aan de eer die God de Heilige Geest toekomt, moeten wij toch constateren dat Hij in het Nieuwe Testament ruim 100 maal genoemd wordt, terwijl de Heer Jezus onder verschillende benamingen bijna 2000 maal genoemd wordt! In de bediening van Wimber is de verhouding ongeveer het omgekeerde.

13.4. Vraagtekens, vraagtekens

Wij zouden Wimber nog wel eens een aantal ernstige vragen stellen, als hij nog zou leven. Als wij de bediening van de Heer Jezus moeten navolgen, en zelfs grotere dingen moeten doen dan Hij, waar blijft dan de dodenopwekking? Die moet mogelijk zijn, zegt Wimber, maar in de praktijk gebeurt het nooit.  Toch hoort het bij de opdracht aan de discipelen (Matth. 10:8). Waarom drinken de medewerkers van Wimber geen gifbekers, en waarom nemen zij geen slangen op? Dat hoorde toch ook bij de tekenen die de gelovigen zouden volgen (Mark. 16:17), net zo goed als de genezingen en de uitdrijving van demonen. Over die demonenuitdrijving zou nog veel meer te zeggen zijn. Bij Wimber wordt een demon vrijwel altijd verbonden met een concrete zonde die in een mens leeft. Waar zegt de Schrift dat? Zijn zonden niet een uiting van de zondemacht die in ons woont, van het vlees, zoals de Bijbel de onveranderde zondige natuur van de mens noemt? Wie in het Nieuwe Testament leest, ziet dat demonen altijd onmiddellijk werden uitgedreven door het gezag van de Heer. Volgens Wimber is er ook veel voor te zeggen dat dat onmiddellijk gebeurt, maar een andere keer duurt het wel dertig minuten, en soms zijn er uren nodig.

Zijn we nog steeds op bijbels terrein? Nog ernstiger wordt de twijfel als we de helderziendheid opmerken die Wimber en zijn medewerkers bezitten. Zij duiden die aan als een geestelijke gave, als een woord van kennis (met een beroep op 1 Cor. 12:8), maar met de uitleg van deze bijbelse uitdrukking heeft dat helemaal niets meer te maken, zoals aan ieder duidelijk is die simpel 1 Cor. 12 leest: geen woord over helderziendheid.


In Bijbels Optiek

Picture
Kan een christen de gave van helderziendheid hebben of ontwikkelen?? De bijbel spreekt daar niet over. Wel dat Bijbelse profeten in de toekomst konden zien en Gods plan met de wereld konden ontvouwen.


Welke wereld treden wij hier binnen? Wimber zelf neemt in zijn boek een verslag op dat een antropoloog maakte van één van zijn samenkomsten. De onderzoeker zag veel overeenstemming met spiritistische genezingssessies, haastte zich vervolgens wel om de verschillen uitgebreid te tonen, maar dat de overeenkomst hem het eerste opviel is toch wel veelzeggend. Welke geest is hier aan het werk? Een katholieke priester ervaart de genezing in de zin zoals Wimber die bedoelt in verbinding met de katholieke lithanie der heiligen  - iets wat wij sinds de Reformatie hebben onderkend als puur bijgeloof en dwaalleer. Is dit de Geest die in alle waarheid leidt?

Op alle vragen zal wel een antwoord te bedenken zijn. Maar laat de christen die van dit alles kennis neemt niet te snel de huiver die hem overvalt onderdrukken. Die huiver kon wel eens een écht werk van de Heilige Geest zijn.
(N.a.v. John Wimber & Kevin Springer, Een kracht tot genezing, Gideon, Hoornaar, 1987)


Aangestuurd door Maak uw eigen unieke website met aanpasbare sjablonen.